Develi ilçemizde fırıncılık mesleğinin tarihçesi, Hititlere kadar dayanmaktadır. Şöyle ki; ilçemiz, Kızık Köyü yakınlarında olan Ahmet Pınarı mevkiinde , Hititlere ait olduğu bilinen fırın yeri ve kül dökmek için yapılmış özel bölmelerin olduğu yer bundan yaklaşık 25 yıl öncesine kadar mevcut iken Kızık köyüne içme suyu getirme çalışmaları esnasında tamamen kaybolmuştur. (İlçemiz, Kızık köyüne ait Karakuyu yaylasına ait Deliklitaş mevkiinde halen eski değirmen taşı mevcuttur. Bu taş yine aynı bölgeye yakın olan Ahmet Pınarındaki fırına yakındır - Günümüzden yaklaşık olarak 3000 yıl önce)
Yine Roma İmparatorluğu zamanında ilçemizde kurulmuş olan Gereme şehrin dede fırın yerleri ve kalıntıları mevcut iken, çeşitli doğal afet bilinçsizce define avcıları tarafından yapılan kazılar esnasında mevcut olan fırın ve fırın yerleride kaybolmuştur. Ancak; meşhur Develi cıvıklısının tarihçesi ise ilçemizde Doğu Roma ve Bizans İmparatorluğuna kadar dayanmaktadır. Şu anki Fener Rum Patriği Bartelemiu?dan Ürgüpte cıvıklı ustası olarak çalışmakta olan kardeşimin işyerini ziyareti esnasında bizzat duyduğuma göre Rumların ilimiz Kayseride yaşadıkları sırada Kayserinin kızı için ilçemize yaptırdığı şimdiki Elbiz Parkını yaptığı sırada birde fırın yaptırarak orada Aksu suyu ile yoğrulmuş ve hamur üzerine yine Erciyes dağındaki yaylalarda atlamış koyunların etinin çift bıçakla kıyma yapılması ve bu kıymanın mayalı hamur üzerine döşenerek Erciyes Dağına has OD taşından özel yapılmış fırınlarda pişirilerek misafirlere ikram ile yapılan yiyecek cıvıklı (cıvıhlı) adını almıştır.
Cıvıklı adı ise tüm parça etin çift bıçak altında kıyılarak kıyma yapılması sonucu etin yağının da çift bıçak darbeleri ile erimesi sonucu cıvıdığından cıvıklı adını almıştır. Cıvıklı daha sonra Türklere geçmiştir. Cıvıklı sanatı ilçemizde, Türkler tarafından öğrenildikten sonra daha da geliştirilerek günümüze kadar gelmiştir. Günümüzde Türkiye geneline ve hatta Avrupa ülkelerine ilçemizden cıvıklı ustası gitmektedir.
Ancak; ilçemizde hakiki, Develi Cıvıklısı yapan işyeri sayısı oldukça azdır. Bunu sebebi ise, Develi cıvıklısı yapımının zahmetli ve maliyetli olmasıdır. Diğer bir sebebi de kıyma makinelerinin yaygınlaşması ve her yerde kolaylığından dolayı kıyma kullanılmasıdır.
Develi Belediyesi olarak ölmeye yüz tutmuş olan tarihi değeri ve ayrı bir damak tadı olan, ilçemizin Seyranimizden sonraki önemli simgelerinden biri ve Erciyese has bir lezzet olan develi cıvıklısına "Erciyes'ten gelen lezzet" adı ile sahip çıkılmasıda tarihi bir karardır. Çünkü ekonomik olarak ta ilçemizde Develi Cıvıklısından ve mesleğinden geçinmekte olan insan sayısı oldukça fazladır.
"Cıvıklı yapılacak et bir gün evvelden alına terbiye edile. Koyunun bel ve kaburga etlerinin sinirleri alındıktan sonra çift bıçak ile elde doğranıla , bir günlük beklemeye bırakıla.Bir gün sonra hazır et içine ince kıyılmış soğan katıla. Şayet arzı edilirse domates ve biberde ince ince doğranıp cıvıklı eti ile karıştırılıp harman edile.15-20 dakika bekletile ve hamur üzerine serilmeye hazır edile.
Cıvıklı hamuru: Buğday unundan hazırlanan mayalı hamur yaklaşık 200 gram olarak kesilip pasalarda 15-20 dakika bekletile. Ustalık mahareti ile ince bir şekilde açılan hamur, üzerine bekletilen cıvıklı serile, fırına atıla.
Cıvıklı fırını: 2x2 m. ebadında, 1 m. yüksekliğinde üzeri çamur ile örülen kasnak içine 100 batman çekilmiş kaya tuzu ufalanmış cam parçaları ince Kızılırmak kumu (ısı muhafazası için) konula. Tuz üzerine Erciyes dağındaki kartın tepesinde bulunan ateşe dayanıklı ot taşlarından 30x50x20 ebadında tıraşlanmış taşlar konula.
Fırının yan duvarları ve kubbesi ateş tuğlası ile örüle, kubbe üzerine yine ısı muhafazası için 50 batman çekilmiş kaya tuzu ufalanmış cam parçaları ince Kızılırmak kumu konularak üzeri kapatıla.
Fırında yakacak olarak isi olmayan odun cinsinden meşe ve kızılçam yakıla. Fırın ateşi cıvıklı pişirileceği zaman fazla harlı olmaya. Cıvıklının pişmesi: 5 dakikada pişen cıvıklı fırın çıkışında önceden ince doğranmış maydanozlar atılarak tabaklara servis yapıla.
Cıvıklı yanında içecek olarak Erciyes dağından gelen soğuk aksu veya ayran üzerine tatlı olarak tel kadayıfı yenile.
Yiyenlere afiyet ola, şifa bula,
Yiyemeyenlere nasip ola,
Cıvıklısı ile Develi nam bula,
Bizlere bu güzel nimeti veren Allah'a Hamd ola
İş bu ferman meşhur Develi Cıvıklısı için çıkarıla"
DEVELİ CIVIKLISI BELGESELİ